Podkładka nakrętki wału (od strony wariatora), Derbi 50-100 / Piaggio Diesis 100

Derbi to hiszpańska marka motocykli, skuterów i rekreacyjnych quadów z siedzibą w Barcelonie. Wchodzi w skład Piaggio & Co. Założona została w 1922 r. przez Simóna Rabasa i Singla.
Początki Derbi zaczęły się od małego warsztatu rowerowego w wiosce Mollet niedaleko Barcelony, założonego w 1922 roku przez Simeó Rabasa i Singla.
Zajmowali się naprawą i wynajmem rowerów do maja 1944 r., kiedy to Rabasa utworzyła spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Bicycletas Rabasa w celu przejścia do produkcji rowerów. Przedsięwzięcie okazało się bardzo udane i w 1946 roku rozpoczęto prace nad wersją zmotoryzowaną. Ten pierwszy model, bardziej motorowerowy niż motocyklowy, 48 cm³ SRS zawierał tłokowe tylne zawieszenie oraz motocyklowy zbiornik gazu i układ wydechowy. SRS okazał się tak skuteczny, że spowodował zmianę kierunku firmy, a 7 listopada 1950 r. firma zmieniła nazwę na Nacional Motor SA. Tuż przed tym, podczas letnich targów w Barcelonie, firma zaprezentowała swój pierwszy prawdziwy motocykl - Derbi 250. Ważną rolę w rozwoju firmy ma sport i mistrzostwa świata, w których po raz pierwszy Derbi wystartowało w 1962 r. Duży wkład w sukcesy sportowe marki miał hiszpański zawodnik Ángel Nieto – wygrał dla Derbi 5 tytułów mistrza świata; trzy tytuły w klasie 50 cm³ oraz dwa tytuły w klasie 125 cm³. Obecnie Derbi bierze aktywny udział w zmaganiach sportowych i regularnie startuje w mistrzostwach świata w klasie 125 cm³. Nazwa Derbi nawiązuje do historii firmy i jest połączeniem katalońskiego wyrażenia Derivats de BIcicletes (pochodne rowerów).